جریان های هنری اوایل قرن بیستم پیش گویانی بودند که ازآینده خبر دادند وبه زمان پیوستند. چیزی که در دهه های بعد به نام هنر و معماری مدرن از میان این جریان ها برخاست رؤیای دور و دراز این موج های جوان بود. زلزله هایی مانند فوتوریسم، کوبیسم، کانستراکتیویسم، داستیل، دادا و.... پس لرزه هایی برای هنر یک قرن باقی گذاشتند که مرزها را طی کردند و جهانی شدند.

کانستراکتیویسم یکی ازنهضت های تأثیر گذار در هنر و معماری قرن بیستم و حتی بیست و یکم بود که در سال های بعد از انقلاب سوسیالیستی اعلام موجودیت کرد. دولت تازه تأسیس تا سال 1920درگیر مسائل بعد از انقلاب رکود اقتصادی و بحران های کوچک و بزرگ بود در سال ها بعد کانستراکتیویسم روزهای شکوفایی خود را می گذراند. زاده شدن در این بستر تاریخی کانستراکتیویسم را از نظر ایدئولوژیک تا حدی به سوسیالیسم نزدیک می کند.

واژه کانستراکتیویسم به معنی سازندگی، دو منظور این مکتب را می رساند که یکی بر این تأکید داشت که هنر ناشی از الهام درونی و ضمیر ناخودآگاه نیست که فی البداهه خلق شود پس باید آن را آگاهانه و از سر قصد ساخت و دومی می گفت تقلید از طبیعت به هیچ صورت پذیرفته نیست زیرا در آن سازندگی وجود ندارد و به علاوه دوربین عکاسی به بهترین وجه این کار را انجام می دهد.

 بنای Wolkenbuge توسط ال لیستزکی

کانستراکتیویسم هم مانند فوتوریسم به تکنولوژی، عمل گرایی و پیشرفت می اندیشد. کانستراکتیویسم به عنوان یک جریان ضد هنر خواستار دگرگونی شیوه های سنتی ساخت و ساز و صنعتی شدن آن بود تا جایی که اولین شعارهای کانستراکتیویست ها در اوایل دهه 1920 اینچنین بود: "مرگ بر هنر، زنده باد تکنولوژی، زنده باد تکنسین های کانستراکتیویست."

ویژگی دیگرآثار کانستراکتیویست ها اصرار بر نشان دادن ماهیت واقعی اشیا و اجسام، به ویژه محصولات صنعتی جدید مانند، شیشه، پلاستیک و آهن بود.

کانتراکتیویست ها بر این باور بودند که ذوق و استعدادشان باید در خدمت به خلق به کار گرفته شود مثل معماری،طراحی صنعتی و... به این دیدگاه لقب Productivists را داده اند که بین طرفداران روسی این تفکر یعنی افرادی چون ولادیمیر تاتلین، الکساندر رودچنکو، ال لیسیتزکی و واروارا استپانوا مطرح بود.

در اوائل دهه 1920عده ای از هنرمندان اروپایی این مکتب به خاطر اختلاف نظر و همچنین سیستم حکومت، شوروی را ترک کردند و شاخه اروپایی این نهضت نام گرفتند که از معروف ترین آنها برادران پوزنر (پوسنر Pevsner) را می توان نام برد تفاوت اساسی شاخه اروپایی و کانستراکتیویست های روسی در این بود که کانستراکتیویست های روسی که تحت تأثیر مارکسیست به فایده اجتماعی هنر معتقد بودند اما هنرمندان شاخه اروپایی مانند برادران پوزنر اعتقاد داشتند فایده هنرغیر مستقیم است. ولادمیر تاتلین نماینده شاخه روسی و برادران پوزنر از معروف ترین چهره های شاخه اروپایی بودند.

آنتوان و نوام پوزنر مجسمه سازان کانستراکتیویست در سال 1920 بیانیه رئالیستی خود را در روسیه صادر کردند و پس از آن نائوم پوزنر که بعدها به نام نائوم گابو مشهور شد اولین مجسمه متحرک را ابداع کرد.

معماری کانستراکتیویستی با تأکید بر شفافیت، حرکت، ویژگی مصالح، استفاده از شیشه و فولاد و مصالح زاده تکنولوژی آن روزها به دنیا آمد (تأثیر فوتوریسم).

برج یادبود انترناسیونال سوم - ولادیمیر تاتلین

یکی ازاولین و معروف ترین آثار کانستراکتیویست ها بنای یادبود سومین کنگره بین المللی کمونیست در مسکو است که در سال 1921 به وسیله"ولادمیرتاتلین" طراحی شد و هیچ وقت ساخته نشد. این بنای یاد بود در حدود 390 متر ارتفاع داشت یعنی 9 متر بلند تر از برج ایفل، این برج در طی حرکت مارپیچی که نمادی از تکرار تاریخ بود پیش می رفت و ساختمان شیشه ای پارلمان را در قلب خود جای می داد. این بنا به برج تاتلین یا Tatlin Tower نیز معروف است.

قاب مارپیچی آن، چهار تالار که باسرعت های مختلف در حال چرخیدن بودند را در خود جای می داد. تالار پایین تر که قرار بود در سال یک بار بچرخد برای برگزاری کنفرانس ها در نظر گرفته شده بود در تراز بعدی هرمی خمیده طراحی شده بود که در ماه یک بار می چرخید وبرای قوه مجریه در نظر گرفته شده بود. آخرین تراز با یک چرخش در روز مرکز اطلاعات را در بر می گرفت.
 
در کنار تفکرات اصلی کانستراکتویسیم، تفکراتی در ارتباط با Productivism، تفکرات Consumerism، و همچنین تأثیرات کانستراکتیویسم بر سینما، فوتومونتاژ و طراحی گرافیک قابل مشاهده است.

در دهه 30 با توجه به مهاجرت عده ای از هنرمندان کانستراکتیویست از شوروی به تدریج این نهضت از رونق افتاد اما اثراتش در هنر و معماری معاصر، هنوز باقی است.

برای مشاهده آلبوم ساختمان های سبک کانستراکتویسم به آدرس زیر مراجعه نمایید:
http://en.wikipedia.org/wiki/Constructivist_architecture

منبع: http://shema.blogfa.com/post-178.aspx
+ ویرایش علمی