اسباب بازی در زندگی کودکان نقش مهم و مؤثری دارد. اسباب بازی برای کودکان نوعی غذای روانی است و می توان گفت که یکی از نیازهای مهم آنان به حساب می آید و جزئی از زندگی آنان را تشکیل می دهد.

چنانچه اسباب بازی های کودکان با دقت و بر طبق اصول روان شناسی و هدف های آموزشی انتخاب شوند، در زندگی اجتماعی و روانی و در رشد فکری و تربیتی آنان بسیار مؤثر خواهد بود.

اسباب بازی باید ویژگی های خاصی داشته باشد که به برخی از آنها اشاره می کنیم:

1- اسباب بازی باید همواره مناسب سن، علاقه ها و درخور توانایی های ذهنی و رشدی کودک باشد. به طوری که کودک آن را با میل بپذیرد و در حین بازی از آن، واقعا لذت ببرد.
2- اسباب بازی باید وسیله رشد کودک باشد، او را به حرکت و تفکر و اراده به مبارزه و تلاش فراخواند. اسباب بازی های مفید آنهایی است که کودک می تواند قطعا آنها را از هم جدا کند و در هر جداسازی با مسئله جدیدتری مواجه شود و حدس بزند که بعدا چه اتفاقی خواهد افتاد.
3- اسباب بازی باید انگیزه و محرک مناسب به همراه داشته باشد و بتواند کودک را جلب کند. اگر بازی با اسباب بازی توإم با موفقیت باشد، کودک به ادامه بازی ترغیب می گردد. مثلا، وقتی کودک قطعات رنگی را بر اساس رنگ خاصی هماهنگ می کند یا پازلی را حل می کند، احساس موفقیت می کند و این موفقیت در حکم پاداشی است که وی دریافت می کند.
4- اسباب بازی باید به پرورش حواس کودک و به ویژه ایجاد و گسترش هماهنگی بین حرکات چشم و حرکات ظریف دست کمک کند.
5- اسباب بازی خوب، تصورات کودک را گسترش می دهد و کنجکاوی و تجسس را در او پرورش می دهد.
6- از ویژگی های دیگر اسباب بازی مناسب این است که مهارت های بدنی را در کنار مهارت های ذهنی پرورش می دهد.
7- اسباب بازی هایی که در اختیار کودکان قرار می گیرد، مطمئن و بی خطر باشد و موارد زیر در آنها رعایت شده باشد:
• اسباب بازی های چوبی و فلزی، صاف و بدون تراشه باشند که لمس کردن آنها باعث خراشیدگی و بریدگی پوست کودک نشود.
• جنس اسباب بازی ها از مواد شکننده مانند چینی یا شیشه نباشد.
• اسباب بازی های کودکان کمتر از 2 سال که همه چیز را به دهان می برند قابل شستشو باشد.
• لایی اسباب بازی های پرشده ضد عفونی و بهداشتی باشد.
• اسباب بازی های کودکان کمتر از 2 سال آن قدر بزرگ باشد که کودک نتواند آها را به دهان ببرد.
• نخ اسباب بازی های کشیدنی باید چنان ذخیم و نرم باشد که دست کودک بر اثر کشیدن آنها نبرد.
8- از اسباب بازی هایی که برای خود کودک یا دیگران خطر ایجاد می کند، مانند اسباب بازی هایی که با برق شهر کار می کنند، تفنگ های ساچمه ای و تیر و کمان، اجتناب شود.
9- اسباب بازی باید به گونه ای باشد که برای کودکان شادی و نشاط فراهم آورد.

منبع: کتاب روان شناسی بازی نوشته دکتر محمد علی احمدوند 1387 انتشارات دانشگاه پیام نور