گروه سناریو های جهانی (Global Scenario Group) در سال 1995 از سوی موسسه ی محیط زیست استکهلم در کشور سوئد تأسیس شد. این گروه به منظور دستیابی به دستورالعمل های توسعه پایدار، سناریو هایی را برای آینده ی جهان پیش بینی کرده است که در هر کدام از سناریوها، نتایج مدل های شبیه سازی، روندهای کلیدی جمعیت شناختی، اقتصادی، و زیست محیطی و نیز داستان های توصیف کننده زندگی انسان های آینده پیش بینی شده است. اعضای گروه سناریوهای جهانی برای این سناریوها داستان های مفصلی تدوین و نام آن ها را "تاریخچه های آینده" گذاشته اند. این داستان ها به شکلی نوشته شده اند که گویا افرادی در پایان قرن بیست و یکم خواسته اند برای روایت رویدادهای ابتدای قرن بیست و یکم، که جهان آن هنگام را ساخته است، مقاله ای تاریخی در یک مجله چاپ کنند. قصد اصلی گروه مذکور از ابداع این سناریوها، فراهم سازی اصولی برای اقدامات کوتاه مدت مشخص و هم چنین ارائه ی استراتژی های مدیریت ریسک است.
در نگاه کلی سه دسته سناریوی عام برای آینده جهان پیش بینی و نام های زیر برای آن ها انتخاب شدند:
- سناریوی جهان های متعارف
- سناریوی توحش و بربریت
- سناریوی گذار بزرگ
سناریوی جهان متعارف:
از طریق این دسته بندی، جوهره ی اصلی چالش های دراز مدت فراروی جهان امروز نشان داده می شود. در سناریوی جهان های متعارف، تغییر به صورت تدریجی ادامه یافته و هیچ گونه ناپیوستگی یا رویدادی شگفت انگیز روی نخواهد داد و ارزش ها و نهادهای بشر در پایان قرن بیست و یکم شبیه امروز خواهند بود.
در این سناریو دغدغه های اقتصادی و تکنولوژی با سرعت پیشرفت می کند و کشورها دنباله روی سیاست کشورهای بزرگ صنعتی خواهند بود. حل مشکلات اجتماعی و محیط زیستی وابسته به رقابت های اقتصادی خواهد بود و بزرگ ترین دغدغه سیاستمداران، دستیابی به توسعه پایدار و استفاده از تکنولوژی های دوست دار محیط زیست خواهد بود.
سناریوی توحش:
در سناریوی توحش، آینده ای به تصویر کشیده می شود که بحران های فزاینده و رو به گسترش، فراتر از ظرفیت نهادهای امروزی جوامع خواهد شد به گونه ای که نهایتاً بنیان های اجتماعی، اقتصادی و اخلاقی فرو پاشیده و تمدن بشر با حرکت به سمت هرج و مرج یا استبداد کامل، انحطاط خواهد یافت.
انسان ها در قبیله های کوچک، فقیر و همیشه در حال نزاع و جنگ خواهند بود و نیز زورمداران با انباشتن ثروت، خود را در بین اکثریت مردم بی چیز و فقیر حفاظت می کنند.
سناریوی گذار بزرگ:
در سناریوی گذار بزرگ، به خاطر تغییر و تحول های عمیق و به موقع ارزش ها و نهاد های بشری، آینده ای کاملاًً متفاوت ساخته خواهد شد. در واقع، در سراسر جهان مردم به کیفیت بالای زندگی، رفاه مادی، همبستگی اجتماعی و حفاظت از طبیعت دست یافته و بر آن تأکید می ورزند.
تمرکززدایی شدید و خودکفایی اقتصادی محلی و همچنین تاکید بر عدالت اجتماعی و حفاظت از محیط زیست به کمک تکنولوژی های سبز، از ویژگی های این سناریو است.
جمع بندی:
بدیهی است که سناریوی توحش و انحطاط تمدن، آینده ای است که باید از آن اجتناب کرد. سناریوی جهان های متعارف، که خرد متعارف کنونی را در خود جای داده است، نیز تا حدودی قابل پذیرش است، اما به باور اعضای گروه چنین آینده ای چندان مطلوب نیست. به بیان دیگر، آن ها معتقدند که نهاد ها و ارزش های کنونی بشر که تمایل به رشد اقتصادی توأم با کیفیت زندگی دارد.
آنها معتقدند که اگر انسان ها در واکنش به چالش های نو ظهور قرن بیست و یکم به اندازه ی کافی انعطاف پذیر نباشند و تغییرات جدی در ارزش ها ایجاد نکنند، در خوش بینانه ترین حالت و با احتمال ضعیفی شاید در سناریوی جهان متعارف دوام بیاورند اما در غیر این صورت به احتمال زیاد سناریوی توحش و بربریت محقق خواهد شد. بنابراین فقط سناریوی گذار بزرگ قادر به مواجهه با طوفان های در انتظار جوامع بشری و پرهیز از پیامدهای زیان بار خواهد بود. بنابراین، گروه مذکور براساس این سناریوها پیشنهاد می کند که مهم ترین گامی که جامعه باید به منظور توسعه ی پایدار دراز مدت بردارد انجام اقدامات کوتاه مدت و به موقع، برای تبدیل و تغییر ارزش هایی است که به نهادها و انتخاب های آینده جوامع بشری شکل خواهند داد.
منبع انگلیسی: http://www.gsg.org
منبع فارسی: http://www.vahidthinktank.com/articles/20.htm
+ ویرایش علمی و ادبی
راه های ارتباطی: اینستاگرام | کانال تلگرام | فیس بوک | تماس با ما |